Kendini sıkıntılı, üzgün, endişeli veya stresli olduğun zamanlarda buzdolabının karşısında mı buluyorsun? Bu tarz olumsuz duygular sana ilk olarak neyi anımsatıyor? Yanıtın ‘yemek’ ise önce bil ki yalnız değilsin. Gel birlikte açlık mekanizmalarının nasıl çalıştığını ve açlık ile duygusal işt arasındaki farkı inceleyelim.
Bazı duyguların varlığından hoşlanmayız ama tüm duygular doğal ve kaçınılmazdır. Bazen yaşadığımız olumsuz deneyimlerin ve bize hissettirdiklerinin üstesinden gelemez, hiç bitmeyecek gibi duran sıkıntılı zamanlar yaşarız. Bu sıkıntılarla baş etmeye çalışırken zihnimiz kendine lezzetli çözümler bulmaya çalışır, aslında aradığı çözümün onlar olmadığını bildiği halde!
Duygusal iştah nedir?
Sadece sıkıntılı duygulardan kaçmak, iyi hissetmek ve bir rahatlık hissi yakalamak için yiyorsan miden değil ruhun aç! Duygusal iştah, bedensel olarak ihtiyacın olmadığı halde sadece duygusal ihtiyaçlarını karşılamak üzere hissettiğin dürtüsel bir iştah hissidir ve baş etmen gereken de tam olarak budur. Olumlu duyguları yemek yiyerek kutlamak güzeldir ama olumsuz duyguların yarattığı iştahtan söz ediyorsak daha derinlere inmemiz gerekir. Kendine ne istediğini sordun ve “tuzlu cipsler, tatlılar, hamur işleri” cevabını mı aldın? Oysa ki ruhun şefkat, cesaret ve rahatlama ihtiyacı duyuyor olabilir.
Duygularımızı dinlemeli ve içimizde neler olup bittiğini gösteren sinyalleri doğru okumayı öğrenmeliyiz. Duygularımız, içinde olduğumuz durumla ilgili bize değerli bilgiler verebilir ve başlıca işlevleri de budur. Öncelikli olan duygularımızın farkında olmak ve onları kabul etmektir. Genellikle açlığının fizyolojik mi yoksa duygusal mı olduğunu belirlemek zordur. Acıktığını hissettiğinde kendine şu soruları sorabilirsin:
- “Şu anda …. yemek istiyor muyum?” – Noktalı yerleri en az sevdiğin yemekle doldur. Yanıtın ‘evet’ ise evet gerçekten açsın ve vücudunun yiyeceğe ihtiyacı var.
- “Ne zamandır açlık hissediyorum? Açlık aniden mi vurdu yoksa yavaş yavaş mı hissetmeye başladım?” – Aniden geldiyse dikkat et, duygusal iştah genellikle aniden vurur.
- “Son birkaç saat içinde duygularımı tetikleyen bir şey oldu mu?” – Yanıtın ‘Evet’ ise, tam olarak nasıl hissettiğini kontrol et ve duygularını tanımlamaya çalış. Duygularını tanımlamak, onları bastırmaya çalışmak yerine kabul etmenin ilk adımıdır. Sonra bulunduğun duygu durumunu rahatlatmak için izleyebileceğin çözüm yollarını değerlendir.
- “Şu anda canım özellikle bir şey yemek mi istiyor? Kulağıma hoş gelen ne var?” – Canın özellikle bir yemeği -genelde sağlıksız bir yemeği- istiyorsa biraz su iç, bekle ve yemeyi ertele. Acil bir durum olmayabilir. Beklemek fiziksel açlığı ayırt etmene yardımcı olur.
- “Midem gurulduyor mu? Enerjim düşük mü? Biraz yakıt almak gerekiyor mu? Yemek isteğimle neyi tatmin etmek istiyorum, vücudumu mu zihnimi mi?” – Biraz araştırmacı ol, açlığını analiz et. Açlığı en çok nerende hissediyorsun, midende mi? Tamam o zaman afiyet olsun!
- “Yemek yerken doyuyor muyum? Tokluk sinyalleri alıyor muyum?” – Fiziksel açlık yemekle doyurulabilir ama duygusal iştahı bastırmak daha zordur.
Artık duygusal iştah ve fiziksel açlığı ayırt etme konusunda biraz daha bilgi sahibisin. Duygusal iştah hissettiğinde yiyerek sağladığın rahatlamanın geçici olduğunu ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamayacağını unutma! Yemek yerine sevdiğin birini ara, çocuğunla veya evcil hayvanınla vakit geçir. Sevdiğin bir şarkıyı dinle ve duygularını beslemek için seçenekler yarat. Duygularını bastırma, onların tadını çıkar!
Son yorumlar